وکیل نفقه در مشهد
میزان نفقه چقدر است؟
نفقه انواع مختلفی دارد که با توجه به نسبتی که مستحق دریافت نفقه با انفاق کننده دارد دسته بندی می شود.
میزان نفقه به عوامل مختلفی بستگی دارد مانند مخارج زوجه در ازای تمکین از همسر، هزینه های شخصی زن، هزینه های رفاهی، خرج و مخارج قبل از ازدواج.
میزان نفقه کسی که قبل از ازدواج در رفاه کامل بوده است باید هزینه های لازم جهت تامین حداقل رفاه همانند دوران قبل از ازدواج را پوشش دهد.
میزان نفقه بر اساس معیار های گوناگون توسط قانونگذار مشخص می شود و وابسته به یک عدد ثابت نیست. قبل از مراجعه به دادگاه انفاق کننده و فرد دریافت کننده نفقه در مورد مبلغ نفقه به توافق میرسند. چنانچه در مورد میزان مبلغ نفقه به توافق نرسند تعیین مبلغ نفقه بر عهده قانونگذار و کارشناس قضایی خواهد بود.
یکی از مهمترین انواع نفقه، نفقه زن است و پرداخت و آن نسبت به دیگر انواع نفقه ارجحیت دارد. در صورتی که مرد مستحق پرداخت نفقه باشد با وجود فرد مستحق دیگری باید اول نفقه زن را پرداخت کند. میزان نفقه زن نسبت به نفقه اقارب بیشتر است.
میزان نفقه در دوران عقد:
پس از خوانده شدن خطبه عقد زن و شوهر نسبت به یکدیگر محرم می شوند و می توانند زندگی مشترک خود را شروع کنند و نسبت به حقوق یکدیگر مسئول هستند.
در ایران معمولاً بعد از چند ماه از مراسم عقد، جشن عروسی برگزار می شود به مدت زمان بین مراسم عقد و جشن عروسی، دوران عقد می گویند. پرداخت هزینه های زن در دوران عقد بستگی به رسوم مختلف و توافق بین زوجین دارد.
طبق قانون مدنی بعد از خوانده شدن خطبه عقد، نفقه به زن تعلق میگیرد و زن در صورت دریافت نفقه موظف است که از همسر خود تمکین کند.
نفقه زن شاغل:
میزان نفقه ی زن شاغل به هیچ عنوان تحت تاثیر شغل او قرار نمی گیرد و به دلیل شاغل بودن میزان نفقه کمتر یا بیشتر نمی شود. شرط دریافت نفقه برای زن تمکین از مرد است. زنی که شاغل است در صورتیکه به وظایف زناشویی خود عمل کند میتواند از همسرش نفقه مطالبه کند.
میزان نفقه زن شاغل به هزینه های اصلی او در زندگی بستگی دارد.
نفقه زن خانه دار:
با توجه به باورهای غلطی که در مورد خانه داری یک زن وجود دارد و اینکه حجم کارهایی که او انجام میدهد کوتاهی می شود باید گفت در صورتی که زن خانه دار به وظایف زناشویی خود عمل کند و به حقوق همسر احترام بگذارد می تواند از همسرش نفقه دریافت کند . میزان نفقه زن خانه دار مانند زن شاغل حساب میشود و فعالیت نداشتن در خارج از منزل هیچ گونه تاثیری در میزان مبلغ نفقه ندارد.
در واقع نفقه مقدار پولی است که مرد بابت هزینه‌های شخصی به زن میدهد.
میزان نفقه فرزند:
مستحق ترین شخصی که روی خط عمودی خویشاوندی قرار دارد نسبت
به هر فرد، فرزند اوست.
میزان نفقه فرزند به عوامل مختلفی بستگی دارد مانند هزینه های اصلی زندگی مثل خوراک، پوشاک، مسکن، درمان، تحصیل.
نسبت میزان نفقه فرزندی که تازه متولد شده و تنها مخارج او خوراک وپوشاک و درمان است نسبت به فرزندی که در حال تحصیل کردن است و هزینه هایی مانند آموزش و ایاب و ذهاب دارد کمتر است.
فرزندان تا زمانی که قدرت کار کردن پیدا کنند مستحق دریافت نفقه هستند.
زمانی که فرزند قدرت کار کردن و کسب درآمد را داشته باشد نفقه به او تعلق نمی گیرد .
میزان نفقه فرزندان با توجه به هزینه های لازم و سن و سال آنها تعیین می شود.
نفقه اقارب:
نفقه فقط منحصر به نفقه زن و نفقه فرزند نیست. بلکه تحت شرایطی قانونگذار فرد را ملزم به پرداخت نفقه اقارب می کند.
نفقه اقارب یعنی پرداخت نفقه به نزدیکان و خویشاوندان .
اقارب به دو دسته خویشاوندان نسبی و سببی تقسیم می شود.
خویشاوندان سببی از طریق خون و خویشاوندان نسبی از طریق ازدواج با هم نسبت پیدا کردند.
طبق ماده ۱۱۹۶ قانون مدنی اقارب نسبی مکلف دادن نفقه به یکدیگر هستند مثلاً پرداخت نفقه به خواهر یا برادر زاده و….
در اقارب نسبی پرداخت نفقه ترتیب خاصی دارد یعنی در صورتی که جد پدری زنده است نوبت به عمو نمی رسد.
کسی مستحق دریافت نفقه است که وضعیت مالی خوبی ندارد و نمی تواند وسیله اشتغال و معیشت خود را فراهم کند.
در صورتی که زوجه و چند نفر واجب النفقه برای دریافت نفقه اقدام کنند نفقه زوجه بر سایر افراد مقدم تر است.
نفقه فرزندان:
میزان مبلغ نفقه فرزندان با توجه به شرایط مالی پدر و یا شخصی که پرداخت نفقه بر عهده او است تعیین می گردد.
شرایط زندگی والدین ، میزان تحصیلات ، شغل والدین و همچنین امکانات محل زندگی در تعیین میزان مبلغ نفقه تاثیر به سزایی دارد.
نفقه فرزندان شامل وسایل خانه ، هزینه های درمان و تحصیل، پوشاک، خوراک، مسکن و سایر نیاز های فرزند با توجه به شرایط مالی پدر یا شخص پرداخت کننده نفقه تعیین میشود.
طبق ماده ۱۱۹۹ قانون مدنی تامین نیازهای مالی و ماده فرزندان بر عهده پدر است.
در صورتی که پدر فوت کرده باشد و یا توانایی پرداخت نفقه فرزند ش را نداشته باشد پرداخت نفره بر عهده اجداد پدری قرار می گیرد. اگر اجداد پدری فوت کرده باشند و یا توانایی مالی نداشته باشند پرداخت نفقه بر عهده مادر است.
برای پرداخت نفقه دو شرط استطاعت مالی و زنده بودن لازم است.
نفقه فرزند بعد از طلاق:
در صورتیکه زوجین در مورد نفقه به توافق نرسند با مراجعه به دادگاه می توانند مشکل خود را برطرف کنند.
طبق قانون پرداخت نفقه به فرزند علاوه بر رشد فرزند منوط به وضعیت شغلی و ازدواج او می باشد.
طبق ماده ۴۸ قانون حمایت خانواده فرزندان دختر در صورت نداشتن شغل و یا ازدواج نکردن و فرزندان پسر تا ۲۰ سالگی و یا در صورتی که معلول باشند یا اشتغال به تحصیلات دانشگاهی داشته باشند نفقه با آنها تعلق میگیرد.
تفاوت نفقه زن و نفقه فرزند؟
پرداخت نفقه زن در نفقه فرزندان مقدم است.
پرداخت نفقه زن یک جانبه است اما برای فرزند این گونه نیست. زیرا اگر پدر نیازمند باشد فرزند مکلف به پرداخت نفقه به پدرش است.
زن میتواند نفقه گذشته خود را مطالبه کند اما فرزند و اقارب نمی توانند نفقه گذشته خود را مطالبه کنند.
برای مشخص کردن نفقه زن وضع اقتصادی مرد ملاک قرار نمی گیرد در صورتی که برای تعیین نفقه فرزند وضع اقتصادی نفقه دهنده ملاک است.
پرداخت نکردن نفقه زن جرم به شمار می‌آید و حتی مجازات حبس هم دارد در صورتی که ترک نفقه فرزند و اقارب تعزیر ندارد و با تنظیم دادخواست و لایحه قابل مطالبه نیست.
آیا هزینه تحصیل جزء نفقه است؟
هزینه تحصیل زن و مخارج و شهریه دانشگاه همسر، جزء نفقه وی محسوب نشده و لذا، پرداخت آن بر عهده شوهر او نمی باشد. اما، در مورد فرزند، هزینه تحصیل در مدرسه، جزء نفقه او در نظر گرفته شده که در صورت عدم پرداخت، ضمانت اجرای حقوقی مطالبه نفقه و کیفری حبس را خواهد داشت؛ اما مخارج و شهریه دانشگاه، به عنوان بخشی از نفقه فرزند محسوب نمی گردد.
