وکیل جرم جعل در مشهد
عناصر جرم جعل
جرم جعل نیز مانند سایر جرائم دارای عناصر سه گانه جرم است که به بررسی هریک از آنها می پردازیم.
الف) عنصر قانونی
عنصر قانونی جرم جعل مواد 523 تا 542 قانون مجازات اسلامی است. ماده 523 قانون برخی مصادیق جرم جعل را بیان کرده و عنصر مادی و مجازات جرم جعل در مواد دیگر آن گفته شده است.
ب) عنصر مادی
عنصر مادی جرم جعل در واقع ساختن و یا دست بردن در اسناد و مدارک و نوشته ها و مهر می باشد که در مواد مختلف قانون مجازات آمده است.
ج) عنصر معنوی
جعل زمانی جرم است که شخص قصد تقلب داشته باشد و بخواهد از این طریق به دیگری ضرر بزند و عالمانه و عامدانه مرتکب این جرم شده باشد.
شرایط تحقق جرم جعل
علاوه بر عناصر فوق که بدان ها اشاره نمودیم، برای تحقق جرم جعل، وجود دسته ای از شرایط لازم است تا با قرار گرفتن آنها در کناریکدیگر ، جرم جعل محقق بشود. این شرایط عبارت اند از:
1- موضوع جعل ، الزاما باید سند ، نوشته ، مهر یا دیگر مواردی که در قانون آمده است ، باشد.
2- جعل ، همواره باید نسبت به نسخه اصلی مدرک یا سند و.. صورت گیرد. بنابراین ، جعل نسبت به سند مجعول ، امکان پذیر نیست.
3- جعل نسبت به اسناد کپی نیز، امکان پذیر نخواهد بود.
4- باید چیزی که جعل میشود ، افراد عادی را به اشتباه بیندازد . به عبارت دیگر، تشخیص جعلی بودن آن با چشم غیرمسلح ، امکان پذیر نباشد.
5- الزاما در جرم جعل، قصد تقلب و ضرر رساندن به دیگری ، الزامیست.
طریقه اثبات جرم جعل
طرق اثبات جرم جعل ، نامحدود نبوده و صرفا با توسل و اتکا به شیوه های مشخصی ، میتوان این جرم را اثبات نمود. جهت اثبات جرم جعل می توان به اقرار شخص متهم یا اظهارات شهود استناد کرد و در صورت نبودن تمامی این موارد با جلب نظر کارشناس رسمی دادگستری می توان آن را اثبات نمود.
مرجع صالح برای رسیدگی به جرم جعل
از آنجا که مصادیق جعل متعدد بوده و هریک نیز ، مجازات مخصوص به خود را دارند. لاجرم دادگاه های متفاوتی برای رسیدگی به این جرم ، صالح تلقی میگردند.
در مواردی که جعل سند و استفاده از آن ، مخل نظم اقتصادی کشور باشد و عنوان محارب به شخص جاعل سند ، اطلاق گردد ، دادگاه انقلاب به عنوان مرجع صالح جهت رسیدگی به پرونده تلقی میشود.
در سایر موارد نیز، باید به میزان مجازات مقرر توجه نمود. چنانچه مجازات مقرر از نوع تعزیری درجه 4 به بالا باشد، (بیش از 5 سال حبس ) دادگاه کیفری 1 که صرفا در مراکز استان ها تشکیل میگردد، صالح به رسیدگی خواهد بود و اگر میزان مجازات ، کمتر از این حد باشد ، دادگاه کیفری 2 صالح به رسیدگی میباشد.
ممکن است جرم جعل به صورت رایانه ای صورت پذیرد که به دلیل پیشرفت تکنولوژی و افزایش جرایم رایانه ای برای بررسی تخصصی تر این قبیل از جرم های رایانه ای، دادسرای تخصصی با عنوان دادسرای ویژه رسیدگی به جرائم رایانه ای در این زمینه تشکیل شده است که اگر فرد شاکی قصد شکایت از جرم جعل رایانه ای را دارد می تواند با ارائه شکواییه ای در این خصوص به آنجا مراجعه کند
جعل امضا توسط فرد چگونه قابل اثبات است؟
جعل به زبانی عامیانه یعنی اینکه فردی نوشته و یا امضایی را بوجود آورد و یا تغییر دهد به صورتیکه نوشته و امضای جدید بر خلاف حقیقت باشد. یعنی فرد جاعل میخواهد دروغ را به جای حقیقت استفاده کند و فرد را فریب دهد.
جرم جعل از جمله جرایمی است که از زمان پیدایش خط و اسناد در بسیاری از جوامع بوجود آمده است. جرم جعل سبب میشود که آسایش و نظم عمومی جامعه از بین برود و ضررهای مالی به افراد وارد شود.
آنچه که پایه و اساس جرم جعل را تشکیل میدهد امکان به اشتباه انداختن دیگری است به نحوی که بتوان او را فریب داد تا سند غیر واقعی را به عنوان سند اصلی باور کند بنابراین امکان به اشتباه انداختن ملاک کار است نه شبیه بودن.
برای مثال اگر شخصی زیر گذر نامه را امضا کند بدون آنکه کمترین اشتباهی با امضای مسئول اداره گذرنامه داشته باشد چون احتمال به اشتباه انداختن دیگری وجود دارد جرم جعل واقع شده است ولی اگر همین شخص به جای امضا از اثر انگشت در ذیل گذر نامه استفاده نماید امکان به اشتباه انداختن دیگری وجود ندارد زیرا هر شخص عاقلی میداند که رییس گذرنامه با سواد بوده و از امضا استفاده میکند.
مجازات جعل امضا در قولنامه
از آنجایی که قولنامه سند عادی است هر چند در برگه های دولتی باشد مشمول مجازات جعل در اسناد غیر رسمی میشود.
هر کس در اسناد یا نوشته های غیر رسمی جعل یا تزویر کند یا با علم به جعل و تزویر آن هارا مورد استفاده قرار دهد .
جرم جعل اسناد و مجازات آن
جعل در لغت به معنای تقلب، دروغ، درآوردن، ساختگی، ازخود درآوردن و یا ساختن می باشد. جرم جعل اسناد، به معنی ساختن نوشته یا سند، خراشیدن یا تراشیدن یا قلم بردن یا الحاق یا محو یا اثبات یا سیاه کردن یا تقدیم یا تاخیر تاریخ سند نسبت به تاریخ حقیقی یا الصاق نوشته ای به نوشته دیگر، به قصد تقلب بوده و مجازات آن، حبس و جزای نقدی می باشد.
جرم جعل امضا متوفی و مجازات آن
جعل امضا که می تواند با تراشیدن، خراشیدن، محو کردن و به هر ترتیبی، نسبت به امضای دیگری، حتی اگر، مرده باشد، بدون اجازه صاحب آن و به قصد تقلب،رخ دهد، جرم بوده و فاعل را با مجازات روبرو خواهد کرد. مجازات جرم جعل امضا متوفی، طبق ماده 536 قانون مجازات اسلامی، حبس از 3 ماه تا یک سال و محکومیت به جزای نقدی 2 میلیون 500 هزار تومان تا 10 میلیون تومان می باشد.
تفاوت بین ادعای جعل با اظهار انکار یا تردید
براساس ماده 96 قانون آئین دادرسی مدنی، اصحاب دعوا(خواهان و خوانده) باید اصول اسناد خود را در جلسه دادرسی حاضر نمایند، در صورتی که سند (اسناد) عادی باشد(باشند) و مورد تردید یا انکار قرار گیرد، عدم ارائه اصول اسناد از سوی خواهان موجب ابطال دادخواست وی(در صورتی که دادخواست وی مستند به دلایل دیگری نباشد) و عدم ارائه اصول اسناد اگر از ناحیه خوانده باشد موجب می گردد که سند(اسناد) وی از اعداد دلایل وی خارج گردد.البته خوانده می تواند به جهت کمی مدت یا دلایل دیگر جهت ارائه اصول سند(اسناد) تاخیر جلسه را درخواست نماید. بین انکار و تردید تفاوت وجود دارد، انکار زمانی صدق می کند که شخصی متعرض سند عادی شود که منتسب به خود اوست، اما تردید زمانی صدق می کند که سند عادی ابرازی منتسب به شخص دیگری است. وجه تشابه هر دو در عادی بودن سند است.
بین انکار یا تردید و ادعای جعل نیز تفاوت وجود دارد، ادعای جعل هم در خصوص اسناد عادی و هم در خصوص اسناد رسمی امکان پذیر است، انکار یا تردید اظهار است در حالی که جعل یک ادعا است به همین خاطر در انکار یا تردید ارائه دلیل با طرف مقابل است اما در جعل اثبات موضوع با شخصی است که ادعای جعل می کند.
بنابراین با توجه به گفته های بالا اگر کارشناسی به عنوان دلیل طرفین باشد در اظهار انکار یا تردید، طرفی که سند وی مورد اظهار یا تردید واقع شده باید هزینه کارشناسی را پرداخت نماید ولی در جعل کسی که ادعای جعل می کند باید هزینه آن را پرداخت کند. نکته دیگر اینکه در مقابل اظهار انکار یا تردید صرف کارشناسی دلیل محسوب نمی شود و طرف استناد کننده سند می تواند به دلایل دیگر نیز استناد کند و دادگاه نیز باید آن دلایل را مورد ارزیابی قرار دهد.
