همه نکات در مورد دیه منافع
عقل
- دیه برای زایل شدن عقل: در صورتی که جنایتی مانند ترساندن یا ضربه به سر باعث زایل شدن عقل فرد شده باشد، مقدار دیه منافع برای عقل به عنوان یک دیه کامل تعیین شده است که معادل 900 میلیون تومان در سال 1402 می‌باشد.
- زوال و نقصان حافظه و اختلال روانی: در صورت زوال حافظه و اختلال روانی، میزان دیه توسط قاضی مشخص خواهد شد. اگر دیه به طور کامل پرداخت شده باشد و مشکلات عقلی پس از مدتی برطرف شود، فرد موظف به استرداد دیه خواهد بود.
- ضربه وارده به نحوی که فرد بیهوش شود یا فوت کند: در صورتی که ضربه به نحوی باشد که فرد بیهوش شود و یا به اغما برود و سپس فوت کند، مقدار دیه نفس برای فرد معین خواهد شد. اگر فرد به هوش بیاید، مقدار دیه طبق ارش مشخص می‌شود. در صورت وجود آسیب‌های دیگر پس از به هوش آمدن، مبلغ ارش برای هر یک از این صدمات جداگانه محاسبه خواهد شد.
دیه شنوایی
در صورتی که به دلیل صدمه، شنوایی هر دو گوش از بین برود، الزامات دیه کامل برای جبران این خسارت فراهم شده‌اند، حتی اگر شنوایی در هر دو گوش به اندازه‌ای باشد که متفاوت به نظر بیاید. به عبارت دیگر، مبلغ دیه منافع برای از بین بردن شنوایی هر دو گوش به یک دیه کامل تعیین شده است.
همچنین، اگر شنوایی یکی از گوش‌ها از بین برود، مبلغ دیه منافع برابر با نصف دیه کامل برای جبران این آسیب خواهد بود. به عبارت دیگر، جبران از دید گوش از بین رفته به نسبت کاهش می‌یابد.
در صورت کاهش شنوایی که قابل تشخیص باشد، نیز دیه برای جبران آسیب‌ها مشمول پرداخت می‌شود. مقدار دیه در موارد مختلف، از جمله نقصان در شنوایی، توسط قاضی بر اساس ارش مشخص خواهد شد.
در مورد کودکان که سن سخن گفتن را ندارند یا به تازگی شروع به سخن گفتن کرده‌اند و دچار نقص شنوایی شده‌اند، پرداخت دیه شنوایی به همراه دیه گفتار نیز لازم است. اگر آسیب به اندازه‌ای باشد که هم شنوایی و هم گفتار از بین بروند، پرداخت یک دیه کامل برای هر کدام از این مشکلات الزامی خواهد بود.
در نهایت، هر آسیبی که باعث از بین رفتن منافع اعضای بدن مثل قدرت شنوایی یا بینایی شود، مستلزم پرداخت دیه مطابق با قوانین مجازات اسلامی خواهد بود.
از بین رفتن بینایی هر دو چشم منجر به پرداخت یک دیه کامل می‌شود. اگر فقط بینایی یک چشم در اثر صدمه وارده از بین رفته باشد، باید نصف دیه کامل به عنوان دیه منافع پرداخت شود. کاهش بینایی در صورتی که مقدار آن قابل تشخیص باشد به همان نسبت مشمول پرداخت دیه است. اگر میزان کاهش بینایی قابل تشخیص نباشد، مبلغ دیه توسط قاضی و حد ارش تعیین شده مشخص خواهد شد.
از بین بردن بینایی چشم کسی که فقط یک چشم بینا دارد و چشم دیگرش به خاطر نقص مادرزادی یا مشکل دیگر از بین رفته مشمول پرداخت یک دیه کامل است. اگر چشم دیگر فرد به خاطر صدمه‌ای که دیه دارد از بین رفته باشد، مبلغ دیه تعیین شده برای نابینایی چشم دیگر نصف خواهد شد.
از بین بردن یا بیرون آوردن چشم از حدقه فقط یک دیه دارد. مگر اینکه از بین رفتن بینایی با آسیب دیگری نیز همراه باشد. در این شرایط دیه هر کدام از صدمات وارده به صورت جداگانه محاسبه خواهد شد.
دیه بینایی
اگر بینایی هر دو چشم از بین برود، مبلغ دیه کامل باید پرداخت شود. اگر فقط بینایی یک چشم در اثر صدمه وارده از بین رفته باشد، نصف مبلغ دیه کامل به عنوان دیه منافع باید پرداخت شود. کاهش بینایی در صورتی که مقدار آن قابل تشخیص باشد، نیز مشمول پرداخت دیه خواهد بود. اگر میزان کاهش بینایی قابل تشخیص نباشد، مقدار دیه توسط قاضی و با توجه به حد ارش مشخص خواهد شد.
در مورد فردی که فقط یک چشم بینا دارد و چشم دیگرش به علت نقص مادرزادی یا مشکلات دیگر از بین رفته، از بین بردن بینایی چشم باقی‌مانده مشمول پرداخت یک دیه کامل است. اگر چشم دیگر به خاطر صدمه‌ای که دیه دارد از بین رفته باشد، مبلغ دیه تعیین شده برای نابینایی چشم دیگر نیز به نصف کاهش می‌یابد.
اگر چشم از حدقه بیرون آورده شود، پرداخت یک دیه برای این خسارت الزامی است. با این حال، اگر از بین رفتن بینایی با آسیب دیگری همراه باشد، مبلغ دیه برای هر کدام از صدمات جداگانه محاسبه خواهد شد.
دیه بویایی
اگر صدمه‌ای به فرد وارد شده باشد و موجب از بین رفتن بویایی او به طور کامل شده باشد، مبلغ دیه کامل برای جبران این خسارت الزامی است.
در صورتی که بخشی از بویایی به خاطر آسیب وارده از بین رفته باشد، مقدار دیه منافع براساس حد ارش تعیین شده برای این نقصان خواهد بود. این نقصان ممکن است به صورت جزئی باشد و مبلغ دیه از بین رفتن بویایی بر اساس این نقصان محاسبه خواهد شد.
همچنین، اگر از بین رفتن بویایی ناشی از بریدن بینی یا صدمات دیگری مثل آسیب به ساختارهای مرتبط با بویایی رخ داده باشد، مبلغ دیه هر یک از این صدمات به صورت جداگانه محاسبه خواهد شد. بنابراین، پرداخت دیه برای هر کدام از این صدمات به همراه دیه از بین رفتن منفعت بویایی لازم خواهد بود.
