تصرف عدوانی مال منقول
تصرف عدوانی در اموال منقول (مانند اتومبیل) نیز در بسیاری از سیستمهای حقوقی در جهان، مشکلات و تردیدهای خاص خود را دارد و تفاوتهایی در قوانین مربوطه وجود دارد. برای درک موقعیت در کشور خاصی، لازم است به قوانین و مقررات معتبر در آن کشور مراجعه کنید.
در بسیاری از جوامع، تصرف عدوانی در اموال منقول به عنوان جرمی شناخته میشود و قابلیت تعقیب حقوقی و کیفری دارد. افراد میتوانند در صورت تصاحب غیرقانونی یک اموال منقول مانند اتومبیل توسط شخص دیگر، اقدام به تقاضای بازگشت این اموال کنند و حتی از طریق دادگاهها از شخص عامل این تصرف عدوانی خواستار تعویض خسارت شوند.
اما، همانطور که اشاره کردم، این قوانین و مقررات ممکن است از کشور به کشور متغیر باشند. در بعضی از سیستمهای حقوقی، ممکن است تصرف در اموال منقول به عنوان یک مسئله مدنی در نظر گرفته شود و فقط از طریق دعوای مدنی قابلیت حل داشته باشد. در این صورت، دعوای تصرف عدوانی ممکن است به تعیین حقوق و تعویض خسارت محدود شود.
صرف عدوانی مال منقول در ایران
- بر اساس ماده 158 قانون آیین دادرسی مدنی در ایران، تصرف عدوانی در اموال منقول به این معنی است که مالی که در تصرف یک شخص بوده و بعداً شخص دیگری بدون داشتن حق قانونی آن مال را از تصرف شخص اول خارج کرده و خود روی آن مال مسلط میشود. این اقدام به عنوان تصرف عدوانی در اموال منقول شناخته میشود و میتواند موجب اقامه دعوای حقوقی و کیفری شود.
از طرفی، اگر کسی تصرف عدوانی در اموال منقولی نظیر اتومبیل انجام دهد، شما میتوانید از ماده 158 قانون آیین دادرسی مدنی و ماده 690 قانون مجازات اسلامی به عنوان مبنای قانونی برای اقامه دعوا در دادگاه استفاده کنید. این قوانین تعیین حقوق شما و تعویض خسارتهایی که به شما وارد شده است، را امکانپذیر میکنند.
- در ایران، طبق قوانین موجود، امکان طرح دعوای تصرف عدوانی در اموال منقول مثل اتومبیل به عنوان یک پرونده حقوقی و کیفری وجود نداشته باشد. به عبارت دیگر، ماده 158 قانون آیین دادرسی مدنی و ماده 690 قانون مجازات اسلامی به وضوح اشاره به تصرف عدوانی در اموال غیر منقول دارند و تصرف عدوانی در اموال منقول به عنوان جرم یا پرونده حقوقی تنها برای اموال غیر منقول نظر گرفته میشود.
از طرف دیگر، ماده 1 قانون اصلاح قانون جلوگیری از تصرف عدوانی نیز به نظر میآید که از تصرف عدوانی در اموال منقول صحبت نمیکند و تنها به اموال غیر منقول اشاره دارد.
در نتیجه، اگر تصرف عدوانی در مال منقول اتفاق افتاده باشد، به نظر میآید که قوانین مربوط به تصرف عدوانی در اموال غیر منقول اعمال شوند.
- در صورتی که کسی به طور عدوانی و بدون رضایت مالک یا متصرف مال منقول اقدام به خروج مال از تصرف او کند یا مزاحمت کند، مامورین شهربانی و ژاندارمری مکلف هستند که درخواست شاکی را برای جلوگیری از این مزاحمتها و اقدامات رعایت کنند. حتی اگر شخصی ادعای حقی نسبت به مالی داشته باشد که مورد تصرف عدوانی قرار دارد، مقامات امنیتی موظف به جلوگیری از اقدامات غیرقانونی میباشند.
این تدابیر ممکن است به اهداف حفظ نظم اجتماعی و جلوگیری از اقدامات تصرف عدوانی و غیرقانونی در مال منقول کمک کنند. همچنین، این ماده نشان میدهد که در صورت بروز موارد تصرف عدوانی در مال منقول، فرد متضرر میتواند به مقامات امنیتی درخواست کمک کند و از آنها در اجرای حقوق خود حمایت بخواهد.